Kırım Savaşı (1853 -1856) Konu Anlatımı
Kırım Savaşı'nın Sebepleri
- Rusya'nın sıcak denizlere inmek istemesi
- Rusya'nın Boğazlar üzerinde söz sahibi olabilmek için Hünkar İskelesi Antlaşması'na benzeyen bir antlaşma yapmak istemesi.
- Balkan toplumlarının kışkırtması
- Kutsal yerler sorunu
- İstanbul'a elçi olarak gönderilen Prens Mençikof'un kabul edilemez istekleri
- Rusya, Osmanlı'ya savaş açarak doğudan ve batıdan taarruza geçti.
- İngiliz ve Fransız donanmasının Boğazlardan geçerek, İstanbul önlerine gelmesine kızan Ruslar, Sinop limanında bulunan Osmanlı donanmasını yaktı (1853, Sinop Baskını).
Avrupa devletlerinin Kırım Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin yanında savaşa girmelerinin nedenleri
İngiltere ve Fransa: Rusya'nı güçlenmesi, Boğazlarda söz sahibi olması ve Akdeniz'e inmesi Avrupa devletlerinin çıkarlarına ters düşmekteydi.
Avustuya: Rusya'nın Balkanlardaki ilerleyişinden rahatsız oldu.
Piyemonte: İtalyan siyasi birliğini sağlamak için büyük devletlerin desteğine ihityacı vardı. İleride İngiltere ve Fransa'nın desteğini alabilmek için 15.000 kişilik kuvvet ile savaşa katıldı.
- Müttfikler Kırım'a asker çıkardı.
- Rusya, müttefik orduları karşısında tutunamayarak mağlup oldu.
- Paris'teki barış görüşmelerine İngiltere,Fransa, Piyemento, Avusturya, Prusya, Rusya ve Osmanlı Devleti katıldı.
1856 Paris Antlaşması'nın Önemli Maddeleri
- Osmanlı Devleti bir Avrupa Devleti sayılacak ve toprak bütünlüğü Avrupa devletlerinin garantisi altında olacak.
Osmanlı Devleti ilk defa Avrupa devleti sayılmıştır. Böylece Avrupa devletler hukukundan yararlanabilecektir. Osmanlı Devletinin kendi topraklarını koruyamayacak kadar güçsüz olduğu ortaya çıkmıştır. Buna karşılık Rusya'ya karşı topraklarını garanti altına almıştır.
- Karadeniz tarafsız bir bölge olacak, tüm ticaret gemilerine açık, savaş gemilerine kapalı olacaktı.
- Osmanlı Devleti ve Rusya, Karadeniz'de donanma ve tersane bulunduramayacaktı. (Osmanlı Devleti galip geldiği savaşta mağlup muamelesi görmüştür.)
Müttefikler savaşı Osmanlı için değil, kendi çıkarları için kazandıklarından kendi çıkarlarına uygun maddeler koymuşlar. Osmanlı galipken mağlup duruma düşmüştür.
- Boğazlar, 1841 Londra Sözleşmesi'ne göre yönetilecek.
- Osmanlı Devleti ve Rusya işgal ettigi yerlerden geri çekilecek
- Eflak ve Boğdan'a özerklik verilecek
- Tuna Nehri'nin yönetimi bir komisyona bırakılacak ve ticaret gemilerine açık olacak
- Avrupa devletleri, Osmanlı'nın yapacağı ıslahatlara karışmayacak.
Notlar
- Paris Konferansı, esnasında Osmanlı Devleti, iç işlerine karışılmasını önlemek amacıyla Islahat Fermanı'nı hazırlayarak konferansa sunmuştur.
- Rusya, Küçük Kaynarca ve Edirne Antlaşması ile elde ettigi hakları kaybetmiştir.
- Osmanlı Devleti ilk kez Kırım Savaşı esnasında Abdülmecit zamanında 1854'de İngiltere'den borç almıştır.
- Sonraki dönemlerde altnan diğer borçlar zamanla ödenemez hale geldi.
- 1881 Muharrem Kararnamesi ile dış borçların ödenmesinde yeni düzenlemeler yapldı.
- Avrupalı devletler, alacaklarını tahsil etmek için Duyun-u Umumiye'yi kurdular. Osmanlı Devleti'nin tüm gelir kaynaklarına el koydular.